Mikrokosmos Alexandra Girarda – o drewnianych lalkach i sztuce ludowej
Mikrokosmos Alexandra Girarda - o drewnianych lalkach i sztuce ludowej
Redakcja: Marta Kowalczyk-Cichoń
Alexander Girard jest z wykształcenia architektem, jednak jego wyobraźnię rozpala coś innego. To w sztuce ludowej Girard odnajduje energię, kolor, autentyczność. Zachwyca go prawdziwa, nieskrępowana potrzeba tworzenia, artystyczna wolność łączenia kolorów, wzorów, materiałów. Drewniane figurki, zaprojektowane przez Girarda w 1952 roku do własnego domu w Sante Fe, są małymi dziełami sztuki, inspirowanymi wolnością twórczą artystów ludowych. Powstały z fascynacji sztuką, która istnieje w każdej kulturze, opowiadając o codzienności, tradycjach, wierzeniach i zwyczajach społeczności.
„Zabawki reprezentują mikrokosmos ludzkiego świata i marzeń. Ukazują fantazję, wyobraźnię, humor i miłość.
Są bezcennym zapisem i wyrazem geniuszu
nieposkromionej wyobraźni.”
Alexander Girard
„Zabawki reprezentują mikrokosmos ludzkiego świata i marzeń. Ukazują fantazję, wyobraźnię, humor i miłość.
Są bezcennym zapisem i wyrazem geniuszu
nieposkromionej wyobraźni.”
Alexander Girard
Małe dzieła o dużym znaczeniu
Drewniane lalki Aleksandra Girarda to kilkadziesiąt figurek przedstawiających postacie ludzkie i zwierzęce. Girard zaprojektował je w 1952 roku na własny użytek jako przedmioty dekoracyjne do swojego domu w Santa Fe. Małe dzieła sztuki miały jednak większe znaczenie – były osobistym hołdem dla wielkiej miłości i źródła inspiracji Girarda – sztuki ludowej. Oryginały, które są częścią majątku Girarda w zbiorach Muzeum Designu Vitra, posłużyły jako modele dla kolekcji wznowionej przez markę Vitra.
Dokładnie odwzorowane, z zachowaniem najdrobniejszych szczegółów, lalki Girarda są wytwarzane i malowane ręcznie, tak jak ich pierwowzory. Możemy zauważyć niewielkie różnice, które wynikają z pociągnięć pędzla, ale dzięki temu każda drewniana postać jest unikalnym, jedynym w swoim rodzaju obiektem.
Architekt i kolekcjoner
Alexander Girard (1907-1993) był jedną z wiodących postaci w amerykańskim designie w okresie powojennym. Odebrał staranne wykształcenie kierunkowe w Londynie i Rzymie, a przez lata pracy zyskał uznanie jako niezwykle kreatywny i wszechstronny projektant budynków, tkanin, mebli, dekoracji, typografii. Jego zamiłowanie do kolorów, wzorów i faktur znalazło wyraz w dziedzinie projektowania tekstyliów, które były centralną częścią jego twórczości.
Wpływy sztuki naiwnej widoczne są we wszystkich nurtach jego działań projektowych. Girard czerpie z nieposkromionej, spontanicznej i barwnej sztuki, która nie ogląda się na przemijające trendy, istnieje poza galeryjnym obiegiem, a u jej źródeł bije autentyczna radość i potrzeba tworzenia. W historii designu najbardziej uznanymi projektami są tkaniny i drewniane figurki Girarda, które utożsamiają tę energię, zabawę i lekkość, typowe dla sztuki ludowej.
„Wierzę, że powinniśmy zachować dowody przeszłości, nie jako wzór do sentymentalnego naśladownictwa, ale jako pożywkę dla kreatywnego ducha teraźniejszości.”
Alexander Girard
„Wierzę, że powinniśmy zachować dowody przeszłości, nie jako wzór do sentymentalnego naśladownictwa, ale jako pożywkę dla kreatywnego ducha teraźniejszości.”
Alexander Girard
Przygoda z kolekcjonowaniem sztuki ludowej rozpoczęła się w 1939 roku, podczas podróży poślubnej Alexandra i Susan Girardów. Girardowie byli właścicielami jednej z największych kolekcji sztuki naiwnej, liczącej ponad 100 000 obiektów, przywiezionych z wypraw do najdalszych zakątków globu. W 1978 roku przekazali swoje zbiory na rzecz stanu Nowy Meksyk, gdzie zostały wyeksponowane w Muzeum Międzynarodowej Sztuki Ludowej w Santa Fe.
Ponadczasowa siła przyciągania
Drewniane figurki Girarda od lat 50. XX w. cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem. Lalki szybko zyskały status kultowych i można je spotkać zarówno we wnętrzach prywatnych, jak i światowych muzeach. Popularność drewnianych lalek dowodzi ponadczasowości folkowych inspiracji, a także ukazuje fenomen samych lalek jako obiektów, obecnych w kulturze od zawsze. Intrygujących i pozornie błahych zabawek, które tworzymy na swoje podobieństwo. Atrakcyjność figurek Girarda przypomina rosnący zachwyt japońskimi lalkami kokeshi, których uwspółcześnione wersje także rozpalają wyobraźnię kolekcjonerów.